Jaarverslag 2023
Op het land was ik in het voorjaar vol goede moed begonnen met het poten van aardappelen. De grond was toen nog stopverf, maar met veel compost en potgrond moest het lukken. Helaas door de droogte veranderde de bodem in beton en het onkruid van de zorgen om de ‘wereldse zaken’ overwoekerde helaas al snel mijn plantage. Er was gelukkig wel een grote houthoogst uit het hakhoutbosje. Samen met vrijwilligers van onze houtclub “De Vrijbranders” en “A Rocha” hebben we het hele bosje met ratelpopulier uitgedund. Eind december zijn er twee keerwanden in de sloot gezet om het regenwater vast te houden. De uitvoering lag in handen van twee Koerdische broers uit Syrië dat ondanks weer en wind leuke gesprekken opleverde.
Verder is de dijk weer gemaaid en gehooid en ook een paar veldjes op het land. We werken nu kleine stukjes af en drogen het hooi op de toegangsweg bij Klaasjan. Daar droogt het gras binnen 3 dagen.
Dankzij onze vrienden Abel en Arjan is er ook voortgang gekomen in de bouw van de schuur. We hebben het hele dak gereorganiseerd en is nu met dakpannen en al opgeleverd. Komend jaar maken we de schuur ook leefbaar voor mensen, vleermuizen en kerkuilen.
Omdat de subsidie voor het beheer op Schor Alteklein (Tholen) werd stopgezet, is daar een bijdrage in de beheerkosten voor geleverd. De gift voor de KdZ is omdat ik hiervoor wel eens publiceer.
(foto)
Abel en Arjan leggen de laatste hand aan de boeiboorden van de schuur.
(foto)
De twee gerealiseerde slootstuwen om het waterpeil op te zetten.
Inkomsten 2023:
Giften: 6.110,00
Uitgaven 2023:
Scaldis, slootstuwen: 9.258,92
Beheerkosten Alteklein: 1.800,00
Gift Karavaan der Zotten: 1.000,00
Arborealis plantgoed (2022): 613,85
Anti-worteldoek: 544,75
Kosten website: 80,46
Kosten zakelijke rekening: 152,35
Kosten wereldpas: 20,00
Totaal: 13.470,33
ANBI-gegevens
Naam instelling: Stichting Tijden van Verademing
RSIN: 8099.05.991
Contactgegevens: Schoondijksedijk 35, 4438 AE Driewegen, 06-12883834
Bestuur: Nanning-Jan Honingh (voorzitter, secretaris, penningmeester)
Bestuursleden zijn onbezoldigd
Doelstelling:
De doelstelling van de stichting is bieden van tijden van verademing aan mens en schepping. Daarbij wil de stichting vormgeven aan een ‘land van melk en honing’ en het experimenteren met de landbouwwetten van het oude testament zoals beschreven in de boeken van Leviticus en Deuteronomium. Dit geeft de broodnodige bezinning aangaande de omgang van de mens met de natur.
De doelstelling is eigenlijk geen te behalen doel, maar een continue proces. Een doelstelling werkt toe naar een eindbeeld, een ‘eindsel’ en het doel heiligt de middelen. Dit is typisch voor Westers (grieks-romeins) denken. De joods-christelijke traditie werkt vanuit ‘beginselen’; het resultaat daarvan kan heel verschillend zijn en in feite doet het er niet toe.
Beleid
Doel: Rust en ruimte voor de schepping. De stichting beheert een hectare land volgens bijbelse principes: een combinatie van “melk en honing”. Ruimte voor ‘wilde natuur’ en een landbouwgebruik volgens de landbouwrichtlijnen van Mozes, zoals braaklegging in een sabbats- of jubeljaar; het niet oogsten van randen en hoeken; beschermen van vogelnesten; afdracht van tienden van de opbrengst etc. Er wordt zoveel mogelijk handmatig en door vrijwilligers gewerkt. Er is uiteraard geen winstoogmerk. Er worden structureel geen fondsen of donateurs geworven, maar giften of donaties zijn welkom.
Algemeen belang: door middel van bovenstaande principes wordt een klein natuurgebiedje in stand gehouden. In principe is het voor een ieder toegankelijk; er loopt een geregistreerde wandelroute langs. Er worden per jaar enkele excursies of presentaties gegeven. Op dit moment is het terrein voor al van belang voor de honingbij. Er staan nu een paar bijenvolken en het beheer is er op gericht om het hele jaar voldoende drachtplanten aan te bieden. Wereldwijd wordt het voortbestaan van de honingbij bedreigd.
Werkzaamheden
De werkzaamheden zijn gericht op het vormgeven van het land van ‘melk en honing’. In het kort betekent dat (volgens de literatuur) een gemengde situatie van natuur (wildernis) en cultuur (landbouw en veeteelt). De stichting op zichzelf maakt dit slechts mede financieel mogelijk.
Het land is op dit moment particulier eigendom en kent een hoofdbeheerder. Het land is gekocht eind 2007. Na een jaar braaklegging (2008) is het terrein ingericht met het graven van een poel en de aanplant van hoogstamfruitbomen, houtwallen en een geriefhoutbosje. Een deel is ingericht als akkerland; de overige delen worden beheerd als bloem- en kruidenrijk grasland. Het grasland wordt afwisselend gehooid en/of begraasd met schapen en is erop gericht om ook de bijenvolken op het terrein van voedsel te voorzien.
Het akkerland wordt afwisselend bebouwd of braakgelegd. Bodemonderzoek wees uit dat het organisch gehalte in de bodem extreem laag is. Daarom vindt er jaarlijks bemesting plaats met organische mest. Er worden geen chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest aangewend.
De akker is een van de zeer zeldzame groeiplaatsen van eironde leeuwenbek en spiesleeuwenbek en dient voor een goed beheer jaarlijks te worden bewerkt.
In 2014 in een deel van de Weldijk gekocht dat grens aan het boven beschreven perceel. De dijk is in bezit van twee particuliere eigenaren en de dijk is zodanig verdeeld dat het noordelijk deel met het flauwste talud wordt beheerd door de ene particulier door middel van begrazing met schapen. Het zuidelijk deel met het steile talud wordt door de ander beheerd als bloemrijk hooiland en valt onder een beheerovereenkomst met de Provincie Zeeland. Tesamen is gewerkt aan het inlopen van achterstallig onderhoud (verruigd hooiland; rooien van zieken bomen; opruimen rasters etc.) en er wordt gezamenlijk gezorgd voor de aanplant en onderhoud van nieuwe bomen, extensief maai- en begrazingsbeheer en het inrichten van schuilhopen voor kleine marterachtigen.
De maaiwerkzaamheden worden verricht met een eenassige balkmaaier en een eenassige balktaludmaaier. De hooiwerkzaamheden en het onderhoud van de houtsingels worden verricht door de terreinbeheerders met behulp van vrijwilligers. Dit zijn zowel kennissen, familieleden of vrienden zijn, maar ook vrijwilligers van kerkgenootschappen of een jongerenbeweging en A Rocha, een internationale christelijke natuurbeschermingsorganisatie met een afdeling in Zeeland.
Elk jaar worden er op verzoek een paar excursies op het terrein gegeven. Dit zijn meestal kleine groepjes van bijvoorbeeld een duurzaamheidscommissie of een college van kerkrentmeesters, maar de groep kan ook bestaan uit een hele schoolklas.
Af en toe maakt er iemand gebruik van de pipowagen om een weekje tot rust te komen.
Beleid Periode: 2023 – 2029
Omdat de bijbelse landbouwcyclus bestaat uit jaarweken, wordt deze cyclus ook gebruikt voor het beleid van de stichting. Een jaarweek bestaat uit 7 jaren, waarvan 6 productieve jaren en 1 sabbatsjaar. Toevallig loopt deze cyclus voor de stichting gelijk op met de Joodse jaartelling, hoewel het Joodse jaar een ander en wisselend begin en einde kent dan het Westerse jaar.
Het jaar 2023 is een sabbatsjaar en dat betekent dat het akkerland braak ligt. Het grasland en de dijk worden het hele jaar door in kleine delen gemaaid. Hierdoor zijn er altijd bloeiende stukken waar de bijen en andere insecten gebruik van maken. Per jaar wordt bekeken welke stukken dat zijn, want e.e.a. is afhankelijk van weer en klimaat (in bijbels termen: de vroege en late regens). Omdat een deel van het werk dus stilligt, wordt de bouw van de schuur wat meer ter hand genomen. In 2024 wordt voor 6 jaar het akkerland weer in gebruik genomen.
Het bijwerken van de website en het schrijven van artikelen over deze vorm van landbouw blijven altijd achter bij de overige werkzaamheden. Dat heeft ook mede te maken met de privé (werk)omstandigheden van de beheerders en vrijwilligers. Maar elk jaar komen er toch groepjes geïnteresseerden langs om te kijken en te luisteren. Omdat er geregeld handmatig langs de weg of in het open veld wordt gewerkt is er ook altijd ruimte voor tekst en uitleg naar voorbijgangers, wandelaars en recreanten. We hopen aan het einde van de periode in elk geval een toegelicht en geïllustreerd overzicht van de bijbels landbouwwetgeving te publiceren. Op verzoek kan in elk geval een uitgebreide powerpoint-presentatie worden gegeven.
De komende jaren wordt ook weer gepoogd om het plan om een ijzertijdboerderij te bouwen nieuw leven ingeblazen. Daarvoor is de medewerking van veel verschillende partijen benodigd. Door het COVID-beleid van de afgelopen 2 jaar kwam dat in het gedrang. Daarbij is het ook nog afwachten wat de nieuwe Omgevingswet voor (on)mogelijkheden brengt.
Inkomsten
Inkomsten bestaan uit particuliere giften en vergoedingen voor lezingen voor kerkgenootschappen en excursies. Er worden geen (landbouw)producten zoals, groenten, honing of appelsap verkocht. Meestal worden die weggegeven of gebruikt tijdens de bijeenkomsten en werkdagen op het land. Wanneer er hout wordt geoogst uit het bos of houtsingel, dan mag ieder naar behoefte meenemen.
Het bleek technisch niet mogelijk om de beheervergoeding (2016) voor het bloemrijk hooiland op naam van de stichting Tijden van Verademing te zetten. De beheervergoeding komt nu ten gunste van de landeigenaar (N.J. Honingh) die daarvoor de maaimachines onderhoudt en de milieuvriendelijke brandstof (Aspen) aanschaft. In 2023 wordt de beheerovereenkomst mogelijk voortgezet.
Er worden geen financiële vergoedingen uitgekeerd aan de bestuursleden of aan vrijwilligers.
Er is geen actief wervingsbeleid t.o.v. fondsen, giften, donaties etc. De reden daarvoor is, is dat de stichting wil aantonen dat het voor een particulier mogelijk is om een eigen natuurterrein aan te schaffen en te beheren.
Vermogen
Het ‘vermogen’ wordt besteed aan administratieve kosten voor de zakelijke rekening en het onderhoud van de website. Daarbij komen onderhouds- en investeringskosten voor het houden van de bijen en het natuur en landschapsonderhoud. Verder wordt geïnvesteerd in de bouw van een schuur.
Het vermogen wordt uitdrukkelijk niet beheerd om door middel van woeker (rente) geld te creëren. Dit gaat in tegen richtlijnen van zowel het oude als het nieuwe testament van de bijbel. In geestelijke zin is dat omdat geldcreatie suggereert dat er uit niets iets wordt gemaakt en daarmee een goddelijke positie (‘Mammon’) inneemt. In praktische zin ontwricht geldcreatie de economie omdat het op schuld is gebaseerd, terwijl het joods-christelijk geloof nu juist is gebaseerd niet op genade en vergeving (kwijtschelding van schuld).
3. Staat van baten en lasten over 2021 + (kleine niet actief wervende stichtingen) overzicht van de voorgenomen bestedingen met toelichting (2022).
Op 5 januari 2021 stond er € 4.300,- op de spaarrekening bij de ASN. Op 31 december 2021 staat er € 5.000,- op de rekening. Op 1 januari 2021 stond er 25,96 op de betaalrekening bij de Triodos. Op 31 december 2021 staat er € 72,75 op de betaalrekening.
De meeste kosten zijn het afgelopen jaar gegaan naar plant- en pootgoed en (eindelijk) naar een eikenhouten hek voor de ingang. Onderhoud en aanschaf van machines zijn voor rekening van de eigenaar. De zakelijke kosten zijn buitensporig hoog; nieuwe stichtingen e.d. kunnen niet eens meer een bankrekening openen.
Inkomsten 2021:
Giften (particulier): 2.638,62
Uitgaven 2021:
Golfplaten t.b.v. afdak: 167,34
Plantgoed Arborealis: 237,15
Imkershop, tymovar: 31,90
Plantgoed Valckenhof: 733,02
Leven van het land, pootgoed: 47,10
Biogroei, zaden: 120,00
J. de Voogd, boek: 6,34
J.P. de Jong, boek: 8,00
SIA, landhek: 459,80
Brandstof: 50,14
Kosten website: 103,92
Kosten zakelijke rekening: 155,00
Kosten wereldpas: 20,00
Totaal: 2.139,71
Voor 2023 worden kosten voor het vervolg van de bouw van de schuur voorzien.